Araç alım satım işlemleri bilindiği gibi noterlerde yapılmaktadır. Ancak notere gelenler prosedürü bilmediklerinden bazı konuları detaylandırmakta fayda var…
Daha önceleri araç alım satım işlemleri sırasında, sadece alım satım sözleşmesi yapılıp, tescil işlemleri bilahare Emniyet birimleri ve Vergi idaresince yapılmaktaydı. Sonrasında bilişim ve teknoloji alanındaki gelişmelerin neticesi olarak NBS ( Noterler Bilgi İşlem Sistemi) sayesinde alım satım sözleşmesi hazırlanırken sistem üzerinden araç üzerinde satışa engel takiyatlar sorgulanmakta ve sözleşme tamamlandığında anlık olarak hem Gelir İdaresi Başkanlığı kayıtlarında hem Emniyet Müdürlüğü Tescil kayıtlarında aracın alıcısı adına kaydı gerçekleşmektedir.
Daha önceleri -2019 yılına kadar- satış işleminden sonra, Noterlikler bir aylık bir süre için Geçici Ruhsat veriyordu ve alıcı kendisi adına Zorunlu Trafik Sigortası’nı yaptırıp aracın ruhsatını Trafik Tescil bürolarından teslim alıyorlardı. Ancak bir yılı aşkın süredir ruhsatlar da noterliklerce verilmektedir.,
Daha fazla mesaj
MTV Dönemine Dikkat!
Ruhsatların noterlerce verilmeye başlamasıyla birlikte sistem aracın satış anında Zorunlu Trafik Sigortası’nın bulunması gerekmektedir. Ayrıca bilindiği gibi MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) her yılın Ocak ve Temmuz aylarında ay sonuna kadar yatırılabilmektedir. Ancak göz ardı edilmemesi gereken husus ay başı itibarıyla verginin tahakkuk etmiş olması ödeme süresinin ay sonu olduğudur. Bu sebeple Ocak ve Temmuz ayları içerisinde yapılan satışlarda o ay ödenmesi gerekli MTV bedelinin satış öncesince yatırılması gerekmektedir. Bu hususu zaman zaman “ ödeme için ay sonuna kadar süre var” diyen ısrar eden ilgililere izah etmek gerekiyor.
Öte yandan bilindiği gibi satış işlemi alıcının talebine göre aynı plaka numarasıyla yapılabildiği gibi plaka değişikliği de talep edilebilmektedir. Önceki uygulama da alıcının plaka değişikliği talep etmesi işlem ücretini artırıyorken, artık Noter İşlem Ücreti yönünden bir ücret farkı bulunmamaktadır. Şu kadar ki; plaka değişikliği talep edilebilmesi için mevcut plakaların sökülerek Noterliğe teslim edilmesi gerekmektedir.
Noterlikçe işlemin tamamlanması neticesi alıcıya plaka bastırılabilmesi için Plaka Basım Belgesi verilmektedir. Bu belge ile alıcı en yakındaki Şoförler Odasına müracaatla bedeli mukabilinde yeni plakalarını bastırtabilmektedir.
Plaka değişikliği ile ilgili bilinmesi gerekli bir diğer husus da önceki dönemde alıcının her şekilde plaka değişikliği isteme hakkı varken ruhsat işlemleri Noterliklere devredilince ilçe tescil birimleri kapatılıp plakalar il bazında verilmeye başlanmıştır. Bunun neticesi olarak mevcut plakanın ait olduğu il ile alıcının ikametinin kayıtlı olduğu il aynı olması halinde alıcı plaka değişikliği talep edememektedir.
NOTERLER PLAKAYA MÜDAHALE EDEMEZ
Burada bilinmesi gerekli bir nokta da plaka değişikliği olduğunda sistem otomatik olarak sırada plakayı vermektedir. Bu yönden Noterliklerin verilecek plakaya müdahale şansı bulunmamaktadır. Ancak alıcı önceden Emniyet birimlerine müracaat edip gereğini yerine getirerek satın alacağı aracın şasi numarasına almak istediği pla-kayı tanımlatabilmektedir. Bu durumda satış işlemi neticesinde, sistem yeni plakayı şasi numarasına tanımlanan plaka olarak vermektedir.
İlgililer satış işlemi için Noterliğe aracın ruhsatı, kimlikleri (yasal geçerliliği olan) ve eğer plaka değişikliği olacaksa mevcut plakaları ile müracaat edeceklerdir. Noterlik önce sistem üzerinden ruhsat bilgileri ile aracın satışına engel bir takiyat olup olmadığını sorgular. Sistem öncelikle aracın üzerinde kamu alacağı olup olmadığını sorgulamaktadır. Öncelikle kamu alacağı varsa işleme devam edilememektedir. Bu borçların ödenmesi ardından sistem bu kez aracın üzerinde rehin veya haciz olup olmadığını denetlemektedir. Bu durumda da bu kayıtlar kaldırılana kadar satışa devam edilememektedir. Bu aşama da geçildikten sonra aracın geçerli Zorunlu Trafik Sigortası ve Muayenesi olması durumunda satış işlemine devam edilebilmektedir.
Araç satışa uygunsa bu durumda Noterlik personeli taraflara aralarındaki para alışverişini bitirmelerini ikaz eder. Taraflar karşılıklı olarak dimlerin yerine getirdiklerini beyan ettikten sonra tarafların sözleşmeye imzaları alınarak, Noterlik İşlem bedelinin ödemesi alınarak işlemin makbuzu kesilir. Makbuzun kesilmesi ile işlem tamamlanmış olur ki bu andan itibaren araç alıcının üzerine geçmiş olur.
Bu aşamadan sonra Noterlik, taraflara işlemden birer nüsha verilip, eski ruhsat ve plaka değişikliği varsa eski plakalara el koyarak alıcıya yeni ruhsatını ve yeni pla-ka basılacaksa plaka basım belgesi vererek işlemi sonuçlandırır.
